Het geheim van lange relaties: deel 1

Afgelopen zomervakantie waren Youri en ik maar liefst twintig jaar samen. Twintig. Jaar.

Ik durf dat bestempelen als een lange relatie. Toch zeker en vast de langste die ik ooit had.

Ik wil in deze aflevering graag delen wat ik heb geleerd al in zo’n lange relatie zitten. Wat volgens mij ons geheim is. Met airquotes, want zo geheim is het nu allemaal ook niet, en al zeker niet na deze aflevering. Ahaha.

Waarmee ik dus op geen enkele manier wil doen alsof een lange, monogame relatie het hoogste goed is. Dat is het natuurlijk niet.

Ik schreef een nieuwsbrief over onze jubilee, deze zomer, als je die nog niet ontvangt, mijn nieuwsbrief, schrijf je dan zeker in via de link in de shownotes van kellyzegtfoert.be.

En ik kreeg waanzinnig veel reacties terug. Zo veel, dat ik hier een tweeluik van maak. Deel 1: mijn advies.

Deel 2: jullie adviezen.

Kleine aside: ik krijg belachelijk dikwijls de vraag of ik Youri eens wil interviewen in deze podcast, maar ik vrees dat dat een utopie is. Ik ben getrouwd met iemand die zich honderd keer beter voelt achter zijn montagetafel dan voor om het even welke micro. Ik vind dat zelf trouwens zonde en niet te snappen, want mijn sound engineer is volgens mij vele malen slimmer en interessanter dan veel podcast hosts en podiumbeesten die ik ken. Maar kijk. Je zult het vandaag weer met mij moeten doen.
---
HOE HET BEGON + INTRO

Maar eerst: het begin. 2003. Toen ik nog met een gele Ericsson belde die zo groot was als een brooddoos, en bij mijn ouders woonde, en in een callcenter werkte, en veel te veel sigaretten rookte en nog geen ei kon bakken. De jaren ervoor bracht ik veel tijd door op een internetforum van de jongerenzender Jimtv, en daarop zat hij ook.

Lang verhaal kort: beginnen chatten, nochtans gezworen dat ik nooit zou afspreken met vreemde mannen vanop het internet, maar dat toch gedaan, en ineens samen naar Disneyland Parijs. Het was het begin van van alles.

Van heel wat wilde en kalme watertjes. Soms had hij blauw haar, hij was ook even blond, en ik was rood en rost en donkerblond en dan weer zwart. Ik was heel zwaar, op een bepaald moment, en dan weer minder, hij was eerst de meest onsportieve mens die ik kende en toen liep hij ineens de ten miles.

Hij lustte eerst helemaal niks, en nu ondertussen gelukkig veel meer, ik had eerst nog een moeder en toen niet meer. Bij hem net hetzelfde.

Hij was erbij toen ik buitenkwam uit de krantenwinkel met mijn eerste gepubliceerde artikel in de krant, hij stak mijn eerste echte blog ineen, hij stond naast me aan een altaar in Las Vegas, hij is de fantastische vader van onze kindjes van zeven en elf.

Ik ben daar heel dankbaar voor, ook omdat ik rond mij zie en hoor hoe vergankelijk alles is en kan zijn. Onze relatie is zeker niet perfect, ik geloof ook niet in perfecte relaties, maar ik heb wel mijn best gedaan om er eens als een wetenschapper naar te kijken en wat ik zag in een paar observaties te gieten die misschien wel lessen zijn.
---
**1. Omarm de echte relatie, niet het romantische beeld ervan**

Vorige week had ik het over expectation versus reality, awel, laat het ons misschien ook even kort hebben over hoe dat speelt in romantische relaties. We leren dat liefde van alles is, en verliefd worden en samen blijven misschien wel het ultieme doel in een mensenleven, maar volgens mij mag daar een serieuze disclaimer bij.

De meeste dingen gaan niet zo vanzelf als twee imperfecte mensen beslissen om er samen voor te gaan en al hun eigen shizzle samen te brengen, en als je het wilt doen werken, dan ga je op een bepaald punt beseffen dat Alfons Van Steenweghen, de relatie-therapeut die ik ooit mocht interviewen, gelijk heeft: liefde is een werkwoord.

En liefde is de max en tegelijk is het een groot wonder dat twee mensen met vaak heel verschillende innerlijke en uiterlijke werelden samen komen en dat over lange periodes blijven.

Youri en ik zijn zo hard veranderd doorheen de twintig jaar die we samen zijn. Dan moet je echt wel bereid zijn om mee te bewegen, als partner.

Het dunne laagje van honing en romantiek en oppervlakkigheid is er bij ons best snel afgevallen, door de omstandigheden. En ik denk dat dat goed is. We zijn snel in het wilde water gegooid, en ik heb snel ontdekt dat wij dat aankunnen. Ik denk dat dat voor ons een basis heeft gelegd van vertrouwen in onze relatie: moh, die blijft bij mij. Ook nu. Het is wij tegen de omstandigheden, niet tegen elkaar. Boeiend.
---

**2. Hou geen punten bij**

Als hij drie keer uitgaat met zijn vrienden, dan betekent dat dat hij drie avonden bij mij in het krijt staat. Als ik iets koop voor zijn verjaardag, dan verwacht ik niet alleen een cadeau voor mijn verjaardag, maar minstens iets van dezelfde waarde. Als we iets doen met zijn familie, dan moet hij ook iets doen met mijn familie.

Zo vermoeiend. Zo onnodig.
Wij tellen nooit.
Of toch zo weinig mogelijk.

Niet over geld, niet over tijd. Niet over de kinderen in bad steken of koken. Er is geen scorebord. We doen allebei ons best en laten daarin steken vallen.

Als dat te vaak gebeurt, dan moet er hier eens gepraat worden.
Voor de rest is het kwestie van elkaar dingen gunnen en niet te veel denken in recht hebben op.
---
**3. Als je iets te zeggen hebt, zeg het**

Ik moet lachen, want dit is wat mijn vader zegt op zijn antwoordapparaat. Machtig.

Maar hij heeft wel gelijk.

Als je het niet zegt, dan weten ze het niet.
Als je het niet vraagt, dan kunnen ze het niet rieken.
Nog zo’n wijsheid die hout snijdt.
Net als: als je het niet plant of afspreekt, dan is het vaak chaos, en als je niet elk weekend samenzit om je agenda te bekijken en dingen te checken, dan bestaat de kans op een hoop onnodig gezaag. Verantwoordelijkheid nemen en een beetje nadenken is misschien minder romantisch, maar als je een leven samen hebt, dan is het wel nodig.

Ik weet niet of ik vind dat alles altijd besproken moet worden, maar ik ben voorstander van veel. Dat maakt het niet altijd gemakkelijker, en Youri moet wel iets kunnen hebben op dat vlak. Ik ben ervan overtuigd dat geheimen zorgen voor uit elkaar groeien, net als zwijgen over waar je je aan stoort in je relatie.

Het lastige ook bespreken, zorgt ervoor dat we elkaar zoveel beter begrijpen dan twintig jaar geleden.

Het zorgt er ook voor dat er hier al lastige momenten geweest zijn. Dagen waarop we het niet zien, hoe het dan verder moet. Die horen erbij, maar ik denk dat geen een van ons al echt heeft gedacht dat het zonder elkaar beter is dan met elkaar. Indien wel ga ik ervan uit dat dat kan worden uitgesproken, en dat de omgeving hier veilig genoeg is om dat als volwassen mensen te doen.

Ik maak zelf graag gebruik van een magisch zinnetje:

Niet “is het eten nog niet gereed?”.

Wel : “dit is wat er gebeurt in mijn hoofd als jij dat doet/zegt”. In plaats van “jij doet altijd dit” of “jij doet nooit dit”. Weet wat jou triggert, leg het uit, en kijk wat je eraan kunt doen. “Als jij thuiskomt en mij geen zoen geeft, dan gebeurt er iets in mijn hoofd dat zegt dat je me niet graag genoeg ziet om me aandacht te geven, en ik denk dat dat komt omdat ik in mijn kindertijd xyz ” is iets heel anders dan “jij ziet me nooit staan als je thuiskomt”. *Believe you me*, ik heb ze beiden geprobeerd. *It’s not always you, it’s me*, maar we moeten het er toch misschien even over hebben.

Ken en erken je triggers: boos door overlap in agenda. Toucheert aan mijn wonde van niet gezien worden en mijn perfectionisme. Wat ik niet kan verdragen van mezelf (fouten maken), verdraag ik lastig in de ander. Maar Youri is een mens die fouten mag maken, net als ik. Het triggerde, en toen ik erop reflecteerde, op mijn eigen activatie, kon ik het erkennen, begrijpen en ook wat verzachten.

---

**4. Focus op wat telt**

Ik ben getrouwd met wat ze een essentialist noemen. Youri focust op de essentie van dingen, is bijvoorbeeld ook amper bezig met uiterlijkheden, waardoor het verbazingwekkend is dat wij tot twee keer toe in een huwelijksboot stapten.

Een keer ver weg van zo goed als alles en iedereen in Las Vegas, en een keer halvelings in den duik in Ieper.

Ik weet dat Youri zou sterven als we voor echt waren getrouwd met een groot feest en een hele dag in de belangstelling moeten staan. Het zegt mij gelukkig ook weinig. En dus deden we het op onze manier. Nog geen seconde beklaagd, ook. Het was heel erg wat wij wilden en wie wij graag zijn.

Wat telt is dat wij het oké vinden. Los van de anderen.
In het verleden hebben sommige mensen daar soms meningen over gehad. Over hoe wij dingen aanpakken. Wat we wel en niet kiezen te doen. De essentie is volgens mij dat wij het oké vinden. En ons niet laten verblinden door wat anderen vinden dat we moeten doen of zijn. Dat heeft voor ons tot nu toe altijd goed gemarcheerd.
---
**5. Neem je eigen stuur in handen**

Youri is er niet om mij gelukkig te maken, en ik ben ook niet verantwoordelijk voor zijn geluk. Het moment waarop ik dat niet alleen besefte, maar ook begon te voelen en aanvaarden, veranderde er voor mij van alles.

En toen zaten we al een stuk over de tien jaar in onze relatie. Ik was vroeger vaak teleurgesteld omdat ik allerhande torenhoge verwachtingen had waarin Youri van alles moest doen omdat ik vond dat het zijn job was, mij gelukkig maken.

Ik heb ondertussen geleerd dat niemand mij gelukkig kan maken behalve ikzelf, en dat dat bij Youri net zo is. Dat het aan ons is om uit te vogelen wat ons gelukkig maakt als individu, en er dan samen iets tofs van te maken.

Het is aan mij om mezelf de toestemming te geven om dingen te proberen en te veranderen.
---
**6. Investeer in de relatie met jezelf**

Deze klinkt misschien contradictorisch, maar is een van mijn belangrijkste tips.

Jezelf leren kennen en omarmen, of dat nu door middel van therapie is of iets anders, is de basis van een goede relatie hebben met iemand anders. Ik ben er steeds meer van overtuigd dat iedereen vanbinnen wel iets van een gekwetst kind in zich heeft, en het is dat gekwetst kind dat heel vaak roept en tiert en eist en recht heeft op van alles.

Als je dat klein kindje leert kennen, weet waardoor het wordt getriggerd, en daarmee aan de slag gaat, dan worden je andere relaties ook beter. Een gezonde relatie bestaat liefst uit twee mentaal zo gezond en volwassen mogelijke mensen. En dat sluit naadloos aan bij het volgende.

---
**7. Vul aan waar nodig**

Als ik van Youri verwacht dat hij al mijn noden in dit leven invult, dan is die mens er wel mee. Ook dat heb ik een periode onbewust gedaan. Ik wilde dat mijn lief mij én deed lachen, én naar me luisterde als het ging over mijn emoties, én diegene was waarmee ik over al mijn rare interesses kon praten, én op reis kon gaan, én én én.

Dat is niet *fair* en ook nog eens compleet onrealistisch. Sommige van mijn behoeften kunnen net zo goed en veel makkelijker ingelost worden door iemand anders. Het is beter dat elk van ons een eigen leven heeft, los van het leven met elkaar.

Youri geeft geen zier om kleren of literatuur of winkelen. Hij ziet elke Keynote, wat ik dan weer aandoenlijk maar meestal *underwhelming* vind. Wij kunnen daarmee lachen.

Hij heeft ondertussen wel sushi leren eten, dus hij kan wel mijn sushipartner zijn. Maar voor al de rest heb ik vrienden en vriendinnen en familieleden en minnaars. *Just kidding*. Maar ik nodig je uit om je eens met nieuwsgierigheid af te vragen welke rollen jij allemaal verwacht van je partner, en of dat eigenlijk wel haalbaar is.
---
**8. Small things often**

Wij proberen in de zomer elke avond buiten te zitten op onze stoeltjes terwijl de kinderen tv kijken. Wij drinken graag samen een koffie op ons terras. Op zaterdag zitten we samen te vloeken op Karel’s Crypto. Het zijn geen grote dingen, maar ik geloof in kleine, regelmatige dingen.

Wat je elke dag doet is immers zoveel belangrijker dan wat je maar af en toe doet.

In de jaren waarin de kinderen klein zijn, en de dagelijkse *shizzle* veel vergt, zou je als koppel haast vergeten dat een relatie nood heeft aan momenten met twee.

Wij waren dat een tijd vergeten, maar na een paar jaar ging er een lamp branden op ons dashboard: als we daar niks aan doen, dan blijft dat hier misschien wel niet duren. Dus hebben wij elkaar weer in onze systemen gestoken, door om de zoveel tijd een dag congé in te plannen tijdens de schooluren, zelfs in periodes op het werk waarin dat het laatste is waar er tijd voor lijkt. Ik vind het leuk om af te spreken op restaurant als we allebei van ergens anders komen.

Het doet me denken aan die jongen van vooraan in de twintig die op me zat te wachten op een bank op het perron van het station van Kortrijk toen we nog in de fase geen koppel, maar wel potentieel zaten. En mijn hart maakt nog altijd een sprongetje als ik hem zie afkomen, en dat is een goed teken.
---
**9. Respecteer elkaar**

Ik denk niet dat Youri ooit kwaad spreekt over mij, en ik denk ook niet dat ik ooit iets over hem vertel tegen iemand anders dat ik niet al in veelvoud met hem heb besproken. Ik denk dat hij even trots is op mij als ik op hem, en ik weet dat zonder dat hij me honderd keer per dag zegt dat hij me geweldig vindt. Het zit hem in kleine dingen. Een sms over de podcast. Toegeven dat je te snel kwaad was, of het bij het verkeerde eind had. *Out of the blue* zeggen dat hij onder de indruk is. Ik denk dat hij weet dat ik net hetzelfde heb. Als mensen zeggen dat ik het winnend lot heb weten te bemachtigen, dan ga ik dat altijd bevestigen. En hij volgens mij ook.

Het zal wel zijn.
---

**10. Blijf elkaar uitlachen en blijf vooral lachen**

Lach met de morsigheid van de relatie en je leven. Zie jezelf strompelen en sukkelen en besef dat het bij de ander net zo is.

Doe stille voort, zoals het op een bordje van de AA staat dat ik van mijn grootvader heb geërfd. Maak het niet te zwaar en te moeilijk allemaal.

Ken en aanvaard elkaar, en zie er vooral de humor van in als dat gaat.

Youri zal de laatste zijn om te ontkennen dat hij niet de grootste complimentengever van de Westhoek en ver daarbuiten is.

Als hij er een geeft, dan val ik tegelijk van mijn stoel en weet ik dat hij het wel heel erg moet menen. En ik mag dan wel soms gefrustreerd zijn en roepen dat ik mijn haar in een bros zou kunnen scheren en het een dag of drie zou duren voor hij het ÜBERHAUPT ZOU OPMERKEN, ik weet van eigens ook dat ik het niet allemaal kan hebben.

En wij lachen daar soms mee.
En soms ween ik daar eens goed over.

All good.

Blijf vooral tijd nemen en maken voor elkaar.
Ook in de drukte van elke dag. Het is hier soms moeilijk om een gesprek van een minuut te voeren zonder onderbroken te worden, en dus vinden wij het in het weekend essentieel om samen koffie te drinken op het dak van ons tuinhuis en even te babbelen en elkaars temperatuur te nemen. Gaat het? Vind je het nog tof? Heeft iemand van ons zin in even een wandeling alleen? Een bad misschien? Even iets doen zonder kindjes? Het is zo fijn om dat regelmatig eens te checken, zeker als je samen groeit en van ver komt en zoveel verschillende levensfases doorloopt.

Ik las ooit in een boek van schrijfster Anne Lamott dat een goed huwelijk er een is waarin beide partijen het gevoel hebben dat ze de beste deal van de twee hebben gedaan.

Ik kan alleen maar voor mezelf spreken*.*
*By far*.

Bedankt voor het luisteren, en tot de volgende keer!